ባሳል ሜታቦሊክ ሬት (BMR) ንኣድላይነት ጸዓት ኣካላት ወዲ ሰብ ኣብ ምርዳእ ከም መሰረታዊ ሜትሪክ ኮይኑ የገልግል። ኣብ ዕረፍቲ ዝውዕል ጸዓት ዝውክል ኮይኑ፡ ከም ምስትንፋስ፡ ዑደት ደምን ምፍራይ ዋህዮታትን ዝኣመሰሉ ኣገደስቲ ስራሓት ንምዕቃብ ዘድሊ እዩ። BMR ካልኩሌተራት ናይዚ ወሳኒ መለክዒ ግምታት ይህቡ፣ ንውልቀሰባት ዕላማታት ጥዕናኦም፣ ብቕዓቶምን ክብደቶምን ኣብ ምምሕዳር ይሕግዙ። እዚ ኩለመዳያዊ መምርሒ ኣብ ውስብስብነት ስሌት ቢኤምኣር፡ ኣገዳስነቱ፡ ንቢኤምኣር ዝጸልዉ ረቛሒታትን ኣሰራርሓ ስሌት ቢኤምኣርን ዕምቆት ይገብር።

ምርዳእ መሰረታዊ ምትሕውዋስ መግቢ (BMR)

ትርጉምን ኣገዳስነትን፦ ባሳል ሜታቦሊክ ሬት (BMR) ማለት ኣካላትና ኣብ ትሕቲ ምቹእ ሙቐትን ከባብያዊ ኩነታትን ምሉእ ዕረፍቲ እናሃለወ ኣገደስቲ ተግባራት ንምቕጻል ዘድልዮ ዝተሓተ መጠን ጸዓት የመልክት። ንጠቕላላ መዓልታዊ ወጻኢታት ጸዓት (TDEE) ንምሕሳብ መበገሲ ዝፈጥር ኮይኑ፡ ኣብ ዝተፈላለዩ ገምጋማት ጥዕናን ብቕዓትን ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ።

ኣብ ጥዕናን ብቕዓትን ዘለዎ ኣገዳስነት

BMR ኣብ ምውሳን መዓልታዊ ጠለብ ካሎሪ፡ ስትራተጂታት ምቁጽጻር ክብደት፡ ከምኡ’ውን ገምጋማት ጥዕና ምትሕውዋስ መግቢ ወሳኒ እዩ። ናይ ሓደ ሰብ BMR ምርዳእ፡ ንውልቃዊ ድሌታት መቦሊክ ዝምጥን ውጥናት ኣመጋግባን ምንቅስቓስ ኣካላትን ንምምዕርራይ የመቻችእ፡ ንውጽኢት ጥዕና ድማ ኣብ ዝበለጸ ደረጃ ይበጽሕ።

ንመሰረታዊ ምትሕውዋስ መግቢ ዝጸልዉ ረቛሒታት

ኣቃውማ ኣካላት፡- ብዝሒ ጽጉብ ኣካላት ምስ ስብሒ ጽፍሒ ንቢኤምኣር ብዓቢኡ ይጸልዎ። ቲሹ ጭዋዳታት ኣብ እዋን ዕረፍቲ ካብ ስብሒ ቲሹ ዝያዳ ጸዓት ስለዘድልዮ፡ ኣብቶም ዝዓበየ ጽፍሒ ጭዋዳታት ዘለዎም ውልቀሰባት ዝለዓለ BMR ይፈጥር።

ዕድመ፦ ብሰንኪ ጭዋዳታትን ንጥፈታት ምትሕውዋስ መግቢ ይንኪን BMR ምስ ዕድመ ክጎድል ይኽእል። እዚ ምንካይ ፍጥነት ምምሕያሽ መግቢ፡ ምስ ዕድመ ዝተኣሳሰር ለውጢ ኣብ ውህደት ኣካላትን ወጻኢታት ጸዓትን ኣበርክቶ ይገብር።

ጾታ፡- ፍልልያት ጾታ ኣብ BMR ተራ ኣለዎ፡ ብተለምዶ ደቂ ተባዕትዮ ብሰንኪ ፍልልይ ኣቃውማ ኣካላት፡ ፕሮፋይል ሆርሞናትን ጽፍሒ ጭዋዳታትን ካብ ደቂ ኣንስትዮ ዝለዓለ መጠን ምትሕልላፍ መግቢ የርእዩ።

ጀነቲክስ፦ ጀነቲካዊ ረቛሒታት ኣብ ውልቃዊ ፍልልያት ቢኤምኣር ኣበርክቶ ይገብሩ፣ እዚ ድማ ንብቕዓት ምትሕውዋስ መግቢ፣ ንምቁጽጻር ሆርሞናትን ንኣገባብ ወጻኢታት ጸዓትን ይጸልዎ።

ረቛሒታት ሆርሞናት፦ ከም ሆርሞናት ታይሮይድ፡ ኮርቲሶልን ኢንሱሊንን ዝኣመሰሉ ሆርሞናት፡ ንመትቦሊክ ፍጥነት ኣብ ምቁጽጻር ኣገደስቲ ኮይኖም፡ ንቢኤምኣር ይጸልዉ።

ኣገባብ ስሌት ንመሰረታዊ ምትሕውዋስ መግቢ

ሃሪስ-በነዲክት መመዓራረዪ፦ ኣብ መጀመርታ መበል 20 ክፍለ ዘመን ዝማዕበለ ሃሪስ-በነዲክት መመዓራረዪ፡ ሓደ ካብቶም ብሰፊሑ ዝጥቀሙሉ ቀመማት ንምግማት ቢኤምኣር ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ። ንBMR ንምሕሳብ ከም ዕድመ፡ ጾታ፡ ክብደትን ቁመትን ዝኣመሰሉ ተቐያየርቲ ነገራት ዘጠቓልል እዩ።

ሚፍሊን-ሴንት ጀዮር መመዓራረዪ

ኣብ 1990 ዝተኣታተወ ሚፍሊን-ሴንት ጀዮር ኢኩዌሽን ካብ ሃሪስ-ቤነዲክት ኢኩዌሽን ዝያዳ ቅኑዕ ግምት ቢኤምኣር የቕርብ። ተመሳሳሊ ተለዋዋጢ ረቛሒታት ኣብ ግምት ዘእተወ ኮይኑ ግን ኣብ ቀረባ እዋን ኣብ ዝተገበረ መፅናዕቲ ዝተመስረቱ ዝተመሓየሹ ምውህሃዳት ዘጠቓልል እዩ።

ካልኦት ኣገባባት ግምት፦ ንቢኤምኣር ንምግማት ዝተፈላለዩ ቀመማትን ትንበያዊ መመዓራረይትን ከም ካች-ማክኣርድልን ስኮፊልድን መመዓራረዪታት ኣለዉ። እዞም መመዓራረይቲ ንዝተመሓየሸ ትኽክለኛነት ከም ጽጉብ ኣካላት ወይ ደረጃ ንጥፈታት ዝኣመሰሉ ተወሳኺ ረቛሒታት ኣብ ግምት ከእትዉ ይኽእሉ።

ምርዳእ BMR ካልኩሌተራት

ኦንላይን ቢኤምኣር ካልኩሌተራት፦ ቢኤምኣር ንምግማት፡ ኦንላይን ቢኤምኣር ካልኩሌተራት ከም ሃሪስ-ቤነዲክት ወይ ሚፍሊን-ሴንት ጀዮር መመዓራረይቲ ዝኣመሰሉ ዝተመስረቱ ቀመማት ይጥቀሙ። ተጠቀምቲ ከም ዕድመ፣ ጾታ፣ ክብደትን ቁመትን ዝኣመሰሉ ውልቃዊ መረዳእታታት የእትዉ፣ እቲ ካልኩሌተር ድማ ግምታዊ ዋጋ BMR የመንጩ።

ሞባይል ኣፕሊኬሽናት፦ ሞባይል ኣፕሊኬሽናት ምቹኣት ናይ BMR ስሌት መሳርሒታት የቕርቡ፣ መብዛሕትኡ ግዜ ምስ ካልኦት ባህርያት ከም ምክትታል ካሎሪ፣ ምውጣን መግቢን ምክትታል ብቕዓትን ዝተዋሃሃዱ እዮም። እዞም ኣፕሊኬሽናት ንተጠቀምቲ ኩለመዳያዊ ናይ ጥዕናን ብቕዓትን ምሕደራ መፍትሒታት ይህቡ።

ሞያዊ ምኽሪ፦ ኦንላይን ካልኩሌተራትን ሞባይል ኣፕሊኬሽናትን ንBMR ንምግማት ተበፃሒ መገድታት ክህቡ እንከለዉ፡ ምስ ሰብ ሞያ ክንክን ጥዕና ወይ ምዝጉባት ክኢላታት ኣመጋግባ ምምኽኻር ግን ንውልቃዊ ድሌታትን ዕላማታትን ጥዕና ዝምጥን ብሕታዊ ገምጋምን መምርሕን የረጋግጽ።

ኣተገባብራታት ቢኤምኣር ኣብ ጥዕናን ብቕዓትን፤

ምሕደራ ክብደት ሰብነት፦ ምርዳእ ቢኤምኣር ንክብደት ሰብነት ንምጉዳል፣ ንምዕቃብ ወይ ንጭዋዳታት ንምዕባይ ዝምጥን መጠን ካሎሪ ብምውሳን ውጽኢታዊ ስትራተጂታት ምሕደራ ክብደት ሰብነት ኣብ ምምዕባል ይሕግዝ።

ውጥን ኣመጋግባ፡- BMR ብሕታዊ ውጥናት ኣመጋግባ ንምንዳፍ መሰረታዊ መለክዒ ኮይኑ፡ ንዕላማታት ጥዕናን ብቕዓትን ኣብ ምዕዋት፡ ንጠለባት ምትሕውዋስ መግቢ ንምድጋፍ እኹል ጸዓት ምውሳድ ምርግጋጽ እዩ።

ፕሮግራሚንግ ብቕዓት፦ ገምጋም ቢኤምኣር ንዕቤት መደባት ምንቅስቓስ ኣካላት ይመርሕ፣ ወጻኢታት ካሎሪ ምስ ምውሳድ ጸዓት ብምምዛን ንኣፈጻጽማ፣ ምሕዋይን ሓፈሻዊ ውጽኢት ብቕዓትን ንምምሕያሽ ይሕግዝ።

ድሩትነትን ኣብ ግምት ዘእተወን

ውልቃዊ ተለዋዋጢነት፦ ቢኤምኣር ካልኩሌተራት ጠቓሚ ግምታት እኳ እንተሃቡ፡ ውልቃዊ ፍልልያት ኣብ ምትሕልላፍ መግቢ፡ ኣቃውማ ኣካላትን ረቛሒታት ኣነባብራን ግን ንጭቡጥ ወጻኢታት ጸዓት ክጸልዎ ይኽእል።

ዳይናሚክ ባህሪ ምትሕውዋስ መግቢ፦ ፍጥነት ምትሕውዋስ መግቢ ንኸም ኣመጋግባ፣ ኣካላዊ ምንቅስቓስ፣ ጸቕጥን ለውጢ ሆርሞናትን ዝኣመሰሉ ረቛሒታት ምላሽ ብምሃብ ይንቀሳቐስ፣ እዚ ድማ ንልክዕ ምሕደራ ጥዕናን ብቕዓትን በብእዋኑ ዳግማይ ምግምጋም ቢኤምኣር የድሊ።

ምስ ካልኦት መለክዒታት ምውህሃድ፦ ምምዛን BMR ምስ ተወሳኺ ምውህሃድ