Basal Metabolic Rate (BMR) fedhii anniisaa qaama namaa hubachuu keessatti akka meetirikii bu’uuraatti tajaajila. Innis anniisaa boqonnaa irratti bahu kan bakka buʼu siʼa taʼu, kunis hojiiwwan barbaachisoo taʼan kan akka hafuura baafachuu, marsaa dhiigaa fi oomisha seelii eeguuf barbaachisaadha. Shallaggiin BMR tilmaama paarameetira murteessaa kanaa kan kennu yoo ta’u, namoota dhuunfaa galma fayyaa, dandeettii qaamaa fi ulfaatina isaanii akka bulchan gargaaru. Qajeelfamni bal’aan kun walxaxiinsa shallaggii BMR, barbaachisummaa isaa, wantoota BMR irratti dhiibbaa geessisan, fi hojii shallaggii BMR irratti gadi fageenyaan ilaala.

Saffisa Meetaabolii Bu’uuraa (BMR) hubachuu .

Hiikaa fi Barbaachisummaa: Basal Metabolic Rate (BMR) jechuun anniisaa xiqqaa qaamni ho’aafi haala naannoo gaarii ta’een boqonnaa guutuu osoo jiruu hojiiwwan barbaachisoo ta’an itti fufsiisuuf barbaachisu agarsiisa. Baasii anniisaa waliigalaa guyyaa (TDEE) shallaguuf bu’uura kan uumu yoo ta’u, madaallii fayyaa fi dandeettii qaamaa adda addaa keessatti murteessaadha.

Fayyaa fi Fitness keessatti barbaachisummaa

BMR kaalorii guyyaa guyyaa barbaachisu, tooftaalee to’annoo ulfaatina qaamaa, fi madaallii fayyaa meetaabolii murteessuu keessatti murteessaadha. BMR ofii hubachuun karoora nyaataa fi sochii qaamaa fedhii meetaabolii dhuunfaa wajjin walsimuun haala mijeessa, bu’aa fayyaa akka gaariitti kan gargaarudha.

Wantoota Saffisa Meetaabolii Basal irratti dhiibbaa geessisan

Qabiyyee Qaamaa: Pirooppoorshiniin ulfaatina qaamaa qalla’aa fi heddummina coomaa BMR irratti dhiibbaa guddaa qaba. Tishuun maashaa yeroo boqonnaa tishuu coomaa caalaa anniisaa baay’ee barbaada, kunis namoota dhuunfaa maashaan baay’ee qaban irratti BMR ol’aanaa ta’e argamsiisa.

Umurii: BMR sababa maashaa fi sochiin meetaabolii hir’achuu irraa kan ka’e umurii wajjin hir’achuu barbaada. Hir’inni saffisa meetaabolii kun jijjiirama umurii wajjin walqabatee uumama qaamaa fi baasii anniisaa irratti gumaacha qaba.

Saala: Garaagarummaan saalaa BMR keessatti gahee kan qabu yoo ta’u, akkaataa idileetti dhiironni garaagarummaa walnyaatinsa qaamaa, piroofaayilii hormoonii fi baay’ina maashaa irraa kan ka’e dubartoota caalaa saffisa meetaabolii olaanaa agarsiisu.

Jeneetiksii: Qabxiileen jeneetikii garaagarummaa dhuunfaa BMR keessatti gumaachu, gahumsa meetaabolii, dambii hormoonii fi akkaataa baasii anniisaa irratti dhiibbaa qaba.

Qabxiilee Hormoonii: Hormoononni akka hormoonii taayirooyidii, kortisoolii fi insuliinii saffisa meetaabolii to’achuu keessatti murteessoo waan ta’aniif BMR irratti dhiibbaa geessisu.

Mala Shallaggii Saffisa Meetaabolii Baasilii

Hima walqixaa Haaris-Benedikt: Jalqaba jaarraa 20ffaa keessa kan qophaa’e, Hima walqixaa Haaris-Benedikt foormulaawwan tilmaama BMR bal’inaan itti fayyadaman keessaa tokko ta’ee hafa. BMR shallaguuf jijjiiramoota akka umurii, saala, ulfaatina, fi dheerina of keessatti qabata.

Hima walqixaa Mifflin-St Jeor

Hima walqixaa Mifflin-St Jeor bara 1990 kan jalqabame yoo ta’u, walqixxaattoo Harris-Benedict caalaa tilmaama BMR sirrii ta’e dhiyeessa. Jijjiiramoota walfakkaatan ilaala garuu qorannoo dhiheenya kanaa irratti hundaa’uun koofiishinoota haaromfame of keessatti qabata.

Malawwan Tilmaama Biroo: BMR tilmaamuuf foormulaawwan adda addaa fi walqixxummaa tilmaama, kan akka Hima walqixaa Katch-McArdle fi Schofield ni jiru. Hima walqixaa kunniin sirrii ta’uu fooyya’aa ta’eef wantoota dabalataa kan akka ulfaatina qaamaa qalla’aa ykn sadarkaa sochii ilaaluu danda’u.

Shallaggii BMR hubachuu

Shallaggii BMR Toora Interneetii: BMR tilmaamuuf, shallaggii BMR toora interneetii foormulaawwan hundeeffaman kan akka walqixxummaa Harris-Benedict ykn Mifflin-St Jeor fayyadamu. Fayyadamtoonni daataa dhuunfaa kan akka umurii, saala, ulfaatina, fi dheerina galchu, shallaggichi tilmaama gatii BMR maddisiisa.

Appilikeeshiniiwwan Moobaayilaa: Appilikeeshiniiwwan moobaayilaa meeshaalee shallaggii BMR mijatoo ta’an kan dhiyeessan yoo ta’u, yeroo baay’ee amaloota biroo kanneen akka hordoffii kaalorii, karoora nyaataa fi hordoffii dandeettii qaamaa wajjin walitti makamu. Appilikeeshiniiwwan kunneen fayyadamtootaaf furmaata bulchiinsa fayyaa fi dandeettii qaamaa bal’aa ni kennu.

Gorsa Ogeessotaa: Shallaggiin onlaayinii fi aplikeeshiniiwwan moobaayilaa mala dhaqqabamaa ta’e tilmaama BMR kan dhiyeessan yoo ta’u, ogeessota eegumsa fayyaa ykn ogeeyyii nyaataa galmaa’an waliin mari’achuun madaallii fi qajeelfama dhuunfaa fedhii fi galma fayyaa dhuunfaa wajjin walsimu mirkaneessa.

Fayyadama BMR Fayyaa fi Fitness keessatti:

Bulchiinsa Ulfaatina: BMR hubachuun ulfaatina qaamaa hir’isuuf, kunuunsuuf ykn maashaa dabaluudhaaf sadarkaa kaalorii sirrii ta’e murteessuudhaan tooftaalee to’annoo ulfaatina qaamaa bu’a qabeessa ta’an qopheessuuf gargaara.

Karoora Nyaataa: BMR karoora soorataa dhuunfaa dizaayinii gochuuf, galma fayyaa fi dandeettii qaamaa galmaan ga’uuf fedhii meetaabolii deeggaruuf anniisaa gahaa fudhachuu mirkaneessuuf, parameetara bu’uuraati.

Sagantaa Fitness: Madaalliin BMR sagantaa sochii qaamaa haala barbaadamuun qophaa’e qopheessuuf qajeelfama, baasii kaalorii fi anniisaa fudhachuu waliin madaaluun raawwii hojii, fayyina, fi bu’aa fiitness waliigalaa fooyyessuuf.

Daangaa fi Yaadannoowwan Qaban

Jijjiirama Dhuunfaa: Shallaggiin BMR tilmaama faayidaa qabu kan kennan yoo ta’u, jijjiiramni dhuunfaa meetaabolii, walnyaatinsa qaamaa fi sababoota akkaataa jireenyaa baasii anniisaa qabatamaa irratti dhiibbaa uumuu danda’a.

Maalummaa Daayinamikii Meetaabolizimii: Saffisni meetaabolii sababoota akka nyaataa, sochii qaamaa, dhiphina, fi jijjiirama hormooniitiin deebii kennuudhaan kan jijjiiramu yoo ta’u, bulchiinsa fayyaa fi dandeettii qaamaa sirrii ta’eef yeroo yeroon irra deebiin madaaluun BMR barbaachisa.

Safartuuwwan Biroo Waliin Ida’amuu: Madaallii BMR dabalataa waliin walitti makuu